🌐 اندیشکده صهیونیستی و مذاکرات
#تحلیل_مقاله
از تحلیل اندیشکده صهیونیستی شورای آتلانتیک تا واقعیت مذاکرات عمان
✍️ امیر عسگر
مقدمه:
🔴 در حالی که روز شنبه، مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا در عمان برگزار شد، مقاله‌ای از «دانیل بی. شاپیرو» در اندیشکده شورای آتلانتیک، تصویری تیره از آینده این گفت‌وگوها ترسیم می‌کرد. مقاله‌ای که پیش از برگزاری مذاکرات منتشر شد اما همچنان برای درک رویکرد دولت ترامپ و چشم‌انداز احتمالی تحولات نظامی علیه ایران اهمیت دارد. شاپیرو، با سابقه‌ای در وزارت دفاع و سفارت آمریکا در اسرائیل، لایه‌های پنهان درون محاسبات کاخ سفید را به تصویر می‌کشد. اکنون، با پشت‌سر گذاشتن نخستین دور از مذاکرات، می‌توان این مقاله را در کنار تحولات میدانی، ابزاری برای درک سمت‌وسوی احتمالی تحولات دانست.
🗒️ سه سناریوی پیش‌رو: معامله محدود، شکست مذاکرات، یا حمله نظامی
⚖️ شاپیرو در مقاله خود، سه سناریو را برای آینده مذاکرات مطرح می‌کند:
۱️⃣ یک توافق محدود که برنامه هسته‌ای ایران را متوقف نمی‌کند اما زمان می‌خرد.
2️⃣ شکست مذاکرات و آغاز روند «اسنپ‌بک» تحریم‌ها، با پیامدهای بحرانی.
3️⃣ حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران، به‌صورت مستقل یا مشترک توسط آمریکا و اسرائیل.
او تأکید می‌کند که ایران اکنون به آستانه «شکست هسته‌ای» رسیده؛ یعنی با میزان اورانیوم غنی‌شده موجود، در صورت ارتقا به خلوص ۹۰ درصد، قادر به ساخت چند بمب هسته‌ای خواهد بود. به همین دلیل، هرگونه توافق محدود دیگر نمی‌تواند دغدغه اصلی دولت ترامپ، یعنی «محو کامل ظرفیت هسته‌ای ایران»، را پاسخ دهد.
موانع ساختاری: توافقی سخت، خواسته‌هایی غیرممکن
🚫 ترامپ، برخلاف دولت اوباما، به‌دنبال توافقی بسیار سخت‌تر از برجام است:
برچیدن کامل تأسیسات غنی‌سازی
خروج اکثر ذخایر اورانیوم
بازرسی دائم و بی‌قید و شرط از تمام سایت‌های اعلام‌شده و اعلام‌نشده
اما همان‌طور که شاپیرو اشاره می‌کند، هیچ نشانه‌ای از پذیرش چنین شروطی از سوی رهبری ایران وجود ندارد. افزون بر این، ایران خواستار رفع تحریم‌ها به‌ویژه تحریم‌های فرابرجامی است؛ در حالی‌که بسیاری از این تحریم‌ها به موضوعات غیرهسته‌ای چون برنامه موشکی، حقوق بشر، و حمایت از گروه‌های مقاومت گره خورده‌اند، و برداشتن‌شان نیازمند مصوبه کنگره آمریکاست؛ امری که با ترکیب فعلی کنگره بسیار بعید است.
چرا گزینه نظامی اکنون محتمل‌تر از همیشه است؟
⚔️ شاپیرو دو عامل کلیدی را در افزایش احتمال حمله نظامی برجسته می‌کند:
۱. ضربه روانی حمله اسرائیل به ایران در اکتبر ۲۰۲۴:
اسرائیل با به‌کارگیری فناوری‌هایی که ایران قادر به کشف یا دفع آنها نبود، توانست برخی اهداف حساس در خاک ایران را هدف قرار دهد. این حمله، باور به آسیب‌ناپذیری زیرساخت‌های ایران را متزلزل کرد.
۲. تضعیف چشم‌گیر حزب‌الله:
اسرائیل، پس از حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و عملیات در غزه، در پاییز ۲۰۲۴ به لبنان پرداخت و به گفته منابع غربی، اکثر توان موشکی حزب‌الله را پیش از شلیک، نابود کرد.
در چنین شرایطی، آمریکا دیگر نگرانی کمتری از واکنش منطقه‌ای ایران دارد؛ چه از ناحیه حزب‌الله، چه از سوی سایر گروه‌های مقاومت.
نقش بازدارندگی و آمادگی میدانی
✈️ شاپیرو استدلال می‌کند که احتمال موفقیت مذاکرات، به درک ایران از تهدید واقعی نظامی بستگی دارد. نشانه‌هایی از این تهدید، همچون استقرار بمب‌افکن‌های B-2 در دیه‌گو گارسیا و اعزام ناو هواپیمابر دوم به منطقه، به‌عنوان مؤلفه‌های فشار مورد توجه قرار گرفته‌اند.
او همچنین به احتمال صدور چراغ سبز از سوی ترامپ به نتانیاهو اشاره می‌کند تا اسرائیل، با هماهنگی ضمنی یا مستقیم با آمریکا، حمله‌ای یک‌جانبه را آغاز کند.
تحلیل پایانی: مذاکرات عمان، تنفس یا توفان پیش‌رو؟
🌪️ اگرچه مذاکرات در عمان آغاز شده و در ظاهر مسیر دیپلماسی فعال شده، اما مطابق تحلیل شورای آتلانتیک، «لحظه تصمیم» هنوز نیامده است.!!
شاپیرو جلوه حقیقی از نگاه‌های صهیونیستی به موضوع ایران و تحریک آمریکا برای دست زدن به اقدامی احمقانه که تنها منافع اسرائیل را تامین می‌کند را ارائه داده است.
از منظر دولت ترامپ، مذاکرات ابزاری برای اثبات حسن نیت نیستند، بلکه بخشی از بازی بزرگ «چماق و هویج»اند؛.
در این میان، جمهوری اسلامی ایران باید حساب‌شده گام بردار🫠د؛ چرا که طرف مقابل با فریادهای فریبده به میدان آمده و میداند تسلیحاتش در این میدان کاربردی ندارد.
متن کامل مقالات و یادداشت های مجموعه مکتب سلیمانی